De kracht van intuïtieve managementtools.
Veranderen gebeurt vooral in de onderstroom.
Veel managers en bestuurders in grote organisaties zijn zoekende. Veranderingen waar je op in moet spelen dienen zich in een steeds hoger tempo aan. Je wilt doen wat past binnen je mogelijkheden en wat substantieel bijdraagt aan de groei van je, vaak logge, organisatie. En in het woud van regels en procedures is het een hele uitdaging om daarin creatief te zijn en samen voor kansen te gaan.
En je kunt pas meters maken als meer mensen de waarde van een bepaalde richting voelen en er hun energie aan verbinden. Juist wat in de onderstroom gebeurt bepaalt het succes van de organisatie. En alles wat daarin rommelt stagneert groei.
Management skills geboden
Het herkennen wat er in die onderstroom gebeurt, zowel bij jezelf als bij anderen, is voorwaarde voor verandering. En dit vraagt specifieke managementskills. Open vizier houden, eigen oordelen thuis laten, durven zeggen wat je ziet en voelt zijn essentieel om met je mensen energiek en slagvaardig te blijven. Gelukkig liggen de boekwinkels vol met bruikbare managementboeken. Boeken over emotionele en sociale intelligentie bieden belangrijke skills om de signalen die je krijgt van anderen op te pikken en juist te interpreteren. En daarover het gesprek aan te gaan.
Toch is al deze informatie slechts gebaseerd op het versterken van onze vijf zintuigen. Belangrijk en nodig? Ja! Toereikend? Nee!
De noodzaak van intuïtieve intelligentie voor managers
Wat er mist zijn de gedegen tools om ook te gebruiken, wat we vaak ons zesde zintuig noemen: je intuïtieve intelligentie. Sonia Choquette typeerde het mooi in haar artikel Sext Sensory Living:
‘Intelligentie die beperkt blijft tot de vijf zintuigen informeert ons op een beperkte en eenzijdige manier, gefocust uitsluitend op persoonlijke overleving, gebaseerd op een “mij tegen de ander gezichtspunt”. En gericht op hoe we de hele wereld als een potentiele vijand beschouwen die je kan beschadigen.’
Grote woorden maar wel herkenbaar. Deze manier van kijken en handelen zit zo diep in ons verankerd. Ik zie in de praktijk dat vrijwel iedere pijnlijke (management) keuze gemaakt wordt vanuit dit onbewuste principe. En daarmee voeden we die onderstroom in negatieve zin. ‘Word ik gezien, erkend, is het voor mij veilig, wordt mijn kop er niet afgehakt, ben ik gedekt?’ Het zijn oer mechanismen die ons handelen in organisaties bepalen en iedere vorm van groei en creativiteit systematisch de kop in drukken.
Het intuïtieve gezichtspunt daarentegen, zo zegt Choquette, verandert je perceptie en vragen in je leven totaal. ‘Het belicht de minder voor de hand liggende waarheid, dat we werkelijk, in onze kern, op geen enkele manier anders zijn als een ander. De intuïtief ontwikkelde vragensteller, vraagt zich niet af: hoe zijn we anders? Maar eerder, waarin zijn we gelijk, wat hebben we gemeen en het belangrijkste: wat kunnen de samen creëren om het goede voor ons beiden te doen en de hele wereld? Het betrekken van dit gezichtsveld zorgt ervoor dat we anders gaan denken en handelen.’
Maar hoe dan?
Met ons hoofd snappen we heus wel dat het zo werkt. De vraag is veel meer hoe we dit principe steeds opnieuw kunnen ervaren en zo leren toepassen in onze organisatie dat we er gelukkiger van worden en de organisatie er beter van wordt. Dat wat er in die onderstroom gebeurt ten volle bijdraagt aan het bestaansrecht en de toekomstkansen van je organisatie.
Mijn inmiddels dagelijkse ervaring is, dat het versterken van onze intuïtieve intelligentie substantieel bijdraagt aan goed leiderschap en blijvende verandering. Daarom een paar beproefde tips voor in de praktijk.
1) Herkennen als voorwaarde voor keuzevrijheid
Het juiste doen wordt makkelijker als je herkent wanneer je het niet doet. Ons mechanisme om keuzes te maken waarmee we onszelf beschermen, en daarmee niet het beste doen wat mogelijk is, is voor 95% onbewust. We vechten of pleasen om ons zeker te voelen, alleen merken we dat meestal niet eens.
Ga rustig zitten en neem een case voor ogen waarin je (achteraf) niet blij was met je actie. De uitnodiging is om jezelf in die actie met mildheid te bekijken. Zo kun je je respons, herkennen en tegelijk ervaren dat deze losstaat van wie je bent en wat je in wezen wil. Vraag jezelf af: wat vraagt deze situatie nu echt van mij? En kijk wat er opkomt.
2) Tijd voor stilte
Je oer mechanismen herkennen lukt niet als je doet wat je altijd al doet. Namelijk doorjakkeren. De inzichten komen niet uit je ratio, maar worden duidelijk als je even stil kunt zijn in jezelf. Tijd voor stilte versterkt ook je intuïtieve gevoel van verbondenheid met alles en iedereen. Dat kun je faciliteren door vaker alleen in de natuur zijn, te luisteren naar prachtige muziek en in (gerichte) meditatie. Maar ook door een aantal keer per dag je voeten om de grond te zetten, diep door te ademen en je gedachten even te laten voor wat ze zijn. Daarna is je waarneming scherper, je concentratie hoger en je vertrouwen in de loop der dingen groter.
‘Wat kunnen de samen creëren om het goede voor ons beiden te doen en de hele wereld?’ Binnen Kernzaken noemen we dat de wij-intentie. Een effectieve manier om los te komen uit je ego-reactie is jezelf voorafgaand aan iedere meeting de vraag te stellen: wat is mijn intentie? Wat kan ik doen zodat het klopt voor mij, de ander, het grotere geheel (hoe breder hoe beter).
Het verbreed acuut je gevoel van betrokkenheid bij iets dat verder reikt dan je eigen comfort, als je vanuit deze intentie de ontmoeting aangaat.
Er is nog weinig geschreven over het ontwikkelen van intuïtieve leiderschaps-skills. Binnen Kernzaken is dat onze core business. We zijn blij dat steeds meer managers ontdekken hoezeer het ontwikkelen van intuïtieve vaardigheden het verschil maakt. Het maakt dat je sneller en beter weet welke verandering je wil bewerkstelligen en dat je daarin congruent bent. Het gevolg is dat het in beweging brengen van mensen, het bijdragen aan die onderstroom, zelfs in logge organisaties, veel meer als vanzelf gaat.
Jolien Slavenburg helpt leiders vanuit een scherpe intuïtie de juiste beslissingen te nemen voor morgen. Zij is een ervaren coach, trainer en spreker en werkt als directeur van Kernzaken en als docent en executive coach op Business University Nyenrode.